Şanlıurfa merkezli 11 şehri doğrudan etkileyen depremde büyük can kaybı yaşayan Türkiye’nin yardımına koşan Çin hem kurtarma ekipleri ile hem de yaptığı maddi ve insani yardımlarla Türkiye’nin kara gün dostu olduğunu bir kez daha gösterdi. Büyük felaketten hemen sonra harekete geçen Çinli yetkililer deprem bölgesine çok hızlı bir şekilde ulaşan yardım ekipleri ile Türk halkının gönlünde taht kurdu. Çin ayrıca gönderdiği yardımlarla da bölge halkının yaşamsal ihtiyaçlarının çözülmesi konusunda da büyük rol sahibi oldu.
Çinli Kurtarma Ekipleri Büyük Başarılara İmza Attılar: Türkiye’nin yaşadığı büyük deprem afetinden kısa süre sonra Çin’den gelen arama kurtarma ekipleri deprem bölgesinde gösterdikleri başarı ile yerli ve yabancı tüm kurtarma ekiplerine örnek oldular. Çinli kurtarma ekipleri yanlarında getirdikleri yüksek teknoloji ile üretilmiş özel kurtarma cihazları ile birçok insanı göçüklerin altından sağ olarak çıkardılar. Termal görüntüleme cihazları, yılan gözü kamera sistemi, yaşam radar cihazları gibi birçok teknolojik araç kullanan ekipler hızlı müdahaleleri ile göçük altındaki depremzedelere müdahale ettiler. Türk halkı arasında en çok dikkat çeken 5 kişilik bir ailenin kurtarılması, hamile bir kadının kurtarılması gibi büyük başarılara imza attılar.
Hatay’da Duygu Dolu Anlar Yaşandı: Çinli arama kurtarma ekibinin ikinci kaptanı Cao Yang tarafından verilen bilgiye göre 8 katlı binanın altında kalan hamile bir depremzedeye yüksek teknolojik cihazlarla ulaşıldı. Alınan sinyalin ardından hemen harekete geçen ekip göçükten hamile kadını sağ olarak çıkarmayı başardı. Gece 1:30’da gerçekleştirilen bu çalışma zorlu şartlarda bile Çinli ekibin başarılı kurtarma çalışmaları gerçekleştirebildiğini gösterdi. Kurtarma çalışmasında gösterilen başarı bölge halkı ve diğer kurtarma ekipleri arasında duygu dolu anların yaşanmasına sebep oldu. Bu başarılı kurtarma çalışması diğer kurtarma çalışmaları için de umut oldu. Çin Acil Durum Yönetimi Bakanlığı’na bağlı bu ekip, depremden sadece bir gün sonra harekete geçerek zamanla yarışılan günlerde hızları ile de kurtarma çalışmalarına büyük katkı sağlamış oldu.
24 Saat Esasına Göre Çalıştılar: Çinli kurtarma ekipleri oluşturdukları gruplarla kesintisiz bir şekilde çalışarak azami çalışma temposu ile görev yaptılar. Dönüşümlü bir şekilde çalışmalarını yürüten Çinli kurtarma ekiplerinin dinlenme süreleri de oldukça kısa sürdü. Çinli kurtarma ekipleri çalışmalarında gösterdikleri disiplin ve özverili çalışmaları sayesinde başta bölge halkı olmak üzere tüm Türk halkı tarafından sevgi ile karşılandılar.
Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Pekin Büyükelçiliği’ni Ziyaret Etti: Depremden hemen sonra Çin Halk Cumhuriyeti sadece bölgeye insani yardım ve kurtarma ekibi sevk etmekle kalmadı. Aynı zamanda diplomatik ilişkileri de en üst seviyeye çıkardı. Bununla birlikte Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Deng Li Türkiye Cumhuriyeti Pekin Büyükelçiliğine bir ziyaret gerçekleştirerek taziyelerini iletti. Büyükelçi Abdüulkadir Emin Önen’e depremde hayatını kaybedenler için başsağlığı ve yaralılar için geçmiş olsun dileklerini bildirdi.
Deng taziye defterine; “ Türkiye’deki depremlerde hayatını kaybedenler için taziyelerimi iletiyorum, ailelerine başsağlığı, yaralılara acil şifalar diliyorum. Türk halkının felaketin üstesinden geleceğine ve yurtlarını en kısa sürede inşa edeceğine inanıyoruz.” İfadelerini yazdı.
Çince Turist Rehberleri ve Tercümanlar Çinli Ekiplerle Birlikte Çalıştılar: Bölgede kurtarma çalışmalarında görev alan Çinli kurtarma ekiplerine başta Çince turist rehberleri ve tercümanlar olmak üzere tüm Çince bilen Türk ve Çinliler tercüme desteği verdiler. İstanbul Rehberler Odası, Çin Kültür Merkezi, Turist Rehberleri Birliği, Çince eğitim veren üniversiteler ve daha birçok kurum ve kuruluş kurtarma çalışmalarında görev yapan Çinli kurtarma ekiplerine Çince tercüme desteği sağlayarak kurtarma çalışmalarının daha sağlıklı ilerlemesine katkı sundular. Yaşanan duygusal anlara doğrudan şahit olan tercümanlar Çinliler ve Türk vatandaşlar arasındaki diyalogların etkisinde kaldıklarını dile getirdiler.
Türkçe Öğrenmek İçin Geldiler, Soluğu Deprem Bölgesinde Aldılar: Çin’de Türk Dili ve Edebiyatı bölümlerinde okurken Türkçelerini geliştirmek için Türkiye’ye gelen Çinli öğrenciler de tıpkı Türk arkadaşları gibi hiç düşünmeden deprem bölgesine giderek Çin’den gelen kurtarma ekiplerine tercüme desteği sağladılar. Türklerin bu zor günlerinde desteklerini esirgemeyen genç Çinliler Türkler tarafından minnetle karşılandılar. Çinli üniversite öğrencilerinin Çin’deki Türk öğretmenlerini de gururlandırdılar.
Çin İnsani Yardımlara Öncü Oldu: Çin’in Türkiye’deki depremlerde verdiği destek sadece kurtarma ekiplerinin gönderilmesi ile sınırlı değildi. Çin Uluslararası Kalkınma İş birliği Ajansı Başkan Yardımcısı Deng Boqing yaptığı açıklamada, Çin'in acil insani yardım mekanizmasını devreye soktuğunu ve depremden zarar gören Türkiye ile Suriye'ye acil yardım sağlayacağını belirtti. Deng ayrıca 40 Milyon Yuan (Yaklaşık 5,89 Milyon USD) tutarındaki maddi desteğin de sağlanacağını belirtti.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Wang Wenbin, battaniye ve çadır gibi acil ihtiyaç malzemelerini içeren yardımların ilk kısmının 11 ve 12 Şubat’ta Türkiye’ye ulaştığını belirtti. Wang, ayrıca daha sonraki dönemlerde elektrokardiyografi ve ultrason aletleri, tıbbi nakil araçları ve portatif hasta yataklarını içeren ikinci kısım yardımların da gönderileceğinin haberini vermişti. Çin bu yardımları ile de birçok ülkeye öncü olarak Türkiye’ye yapılan yardımların artmasını sağladı.
Çin depremin ilk günlerinden itibaren insani yaşam malzemeleri gönderilmesi konusunda da yoğun çabalar sergiledi. 40.000 battaniye ve binlerce çadırdan oluşan 40 tondan fazla malzeme ile başlayan yardımlar daha sonraki dönemlerde artarak devam etti. Çin ayrıca solunum, tıbbi nakil araçları, anestezi kiti gibi sağlık malzemeleri ve tıbbi ekipmanlar da göndererek depremden yaralı olarak kurtulan Türklerin tedavilerine katkı sağladı. Bunların dışında on binlerce kaban, kıyafet, çocuk malzemeleri gibi yüzbinlerce malzeme ile yardımlarını sürdürdü. Ayrıca Çin kızıl haçı tarafından 200 bin dolar ve bir çok insani yardım da bölgeye gönderildi.
Türk Halkı Çinli Kurtarma Ekiplerini Alkışlarla Uğurladı: Kurtarma çalışmaları boyunca büyük emek ve özveri ile çalışan Çinli kurtarma ekipleri ülkelerine dönme aşamasında başta İstanbullular olmak üzere tüm Türk halkının yoğun ilginin odağı oldular. Çin’e dönüş sırasında İstanbul Rehberler Odası’na bağlı rehberler tarafından İstanbul’un turistik bölgelerini gezdirildiler. Gittikleri her yerde alkışlar ve çiçeklerle karşılanan Çinli kurtarma ekipleri gösterilen bu ilgiye alkışlarla karşılık verdiler.
İki Millet Arasında Kalıcı Dostluklar Kurdular: Kahramanmaraş, Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa ve Elazığ’ı doğrudan etkileyen bu büyük felaket Çin ve Türk halklarının birbirine daha da yakınlaşmasına sebep oldu. Bölgenin neredeyse tamamında yoğun çalışmalarda bulunan Çinli Kurtarma ekipleri sadece insanların hayatlarını kurtarmakla yetinmediler. Aynı zamanda Türk ve Çin halklarına gerçek dostluğun ve kardeşliğin nasıl olması gerektiğini de gösterdiler.
Tarih boyunca birçok başarılı iş birliği gerçekleştirmiş olan Çin ve Türk halkları Türkiye’deki büyük deprem felaketinde de yine tarihe geçecek büyük bir işbirliği gerçekleştirdiler. Kurtarma ekiplerinin çalışmaları başta olmak üzere işletilen hızlı ve diplomasi çalışmaları sayesinde depremin yaralarının sarılması konusunda örnek bir başarıya imza attılar. Yakın zamanda yaşanan diğer doğal afetlerde olduğu gibi kardeşçe bir araya geldiler. Yaşanan tüm olumsuzluklara birlikte göğüs gererek çalışmalarını yürüttüler. Özellikle Çinli kurtarma ekipleri Türk halkı ile kurdukları kardeşlik ilişkisi sayesinde kalıcı dostluklar kurdular. Çin’in her yerinden sosyal medya üzerinden yayınlanan “Haydi Türkiye Seninleyiz” mesajları ile manevi desteklerini ilettiler. Çinliler Artık Türklerin Çin’de Çinlilerin de Türkiye’de birçok kardeşi bulunuyor. Türkler ve Çinliler tekrar benzer bir afet yaşamadan bu dostluk ve kardeşliği devam ettirecekler.
Yazan: Gülçin Akdal Özdemir (Kuşak ve Yol Dergisi Editörü)